İlgi :9/5/2014 tarihli ve 63641250/659-307294 sayılı yazı.

İlgi’de kayıtlı yazının tetkikinden; taşra teşkilatında görevli  Avukatların icra takiplerine ilişkin yetkisinin 9/6/1932 tarihli ve 2004  sayılı İcra ve İflas Kanunu’nu kapsadığının düşünüldüğü, bu yetkinin  21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında  Kanunu kapsayıp kapsamadığı hususunda tereddüde düşüldüğü anlaşılmıştır.

21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü  Hakkında Kanun’un “Kanundaki terimler” başlıklı 3 üncü maddesinin birinci  fıkrasında “Tahsil dairesi terimi: Alacaklı amme idaresinin bu kanunu  tatbik etmekle vazifeli dairesini, servisini, memur veya memurlarını… ifade  eder” hükmüne; “Takibata salahiyetli tahsil dairesi” başlıklı 5 inci  maddesinin birinci fıkrasında “Takibat, alacaklı amme idaresinin mahalli  tahsil dairesince yapılır.” hükmü yer almaktadır.

Diğer taraftan, 3/6/2011 tarihli ve 640 sayılı Gümrük Ve Ticaret  Bakanlığının Teşkilat Ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin  “Gümrükler Genel Müdürlüğü” başlıklı 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (b)  bendinde “Gümrük vergileri ile gümrüklerce tahsil edilen diğer vergi, fon ve  malî yükleri tahakkuk ettirmek ve tahsil etmek.” hükmüne;  “Hukuk Müşavirliği” başlıklı 18 inci maddesinin birinci fıkrasının (a)  bendinde “Bakanlığın taraf olduğu … icra işlemlerinde … icra  işlemlerini takip etmek…” hükmüne yer verilmiştir.

Ayrıca, 21/2/2012 tarihli Bakanlık Onayı ile yürürlüğe giren Gümrük ve  Ticaret Bakanlığı Taşra Teşkilatı Çalışma Yönetmeliği’nin “Gümrük Müdürlüğü”  başlıklı 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde “Gümrük  vergileri ve para cezalan ile gümrük idarelerince tahsil edilmesi gereken  vergi, fon ve diğer malî yüklerin tahakkuk, tebliğ, tahsil, takip ve  kontrolünü yapmak ile ek tahakkuk ve para cezalarının tahsilât aşamalarını  ilgili programlara kaydetmek.”; aynı fıkranın (ff) bendinde “Amme  borçluları ile ilgili olarak 21.07.1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme  Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ve ilgili mevzuat hükümleri  çerçevesinde haciz uygulaması yapmak.”; yine aynı fıkranın (gg)  bendinde “Amme alacaklarının 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil  Usulü Hakkında Kanun ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde tahsilini  temin etmek üzere gerekli haciz ve tahsilat işlemlerini yapmak.”  yolunda düzenlemeler mevcuttur.

Öte yandan, Bakanlığımız Taşra Çalışma Yönetmeliğinin “Hukuk İşleri  Şubesi” başlıklı 19 uncu maddesinin birinci fıkrasında “Hukuk İşleri  Şubesinin görevleri şunlardır: Bakanlığın taraf olduğu adlî ve idarî  davaları takip etmek, bu davalara ilişkin icra işlemlerini 09.06.1932  tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri  uyarınca yerine getirmek, takip ettikleri dosyalan öncelikle  zamanaşımı yönünden inceleyerek gerekli önlemleri zamanında almak, gerekli  bilgi ve belgeyi ilgili merkez ve taşra biriminden istemek, dava ve icra  takiplerinin zamanında görevli ve yetkili merciler nezdinde açılmasını  sağlamak, takip etmek ve sonuçlandırmak, mahkeme kararlarını gereği yerine  getirilmek üzere ivedilikle ilgili birimlere göndermek, ilama bağlı  borçların ödenmesi işlemlerini yürütmek, takip ettikleri dava ve icra  dosyalan ile ilgili evrakı düzenli bir şekilde dosyalayıp arşivlemek ve bu  dosyalara ilişkin yazı işleri ve adli kalem işlemlerini yerine getirmek,  yapılan icra işlemlerinin yetki devri esasına göre etkin yürütülmesini  sağlayacak tedbirleri almak.” şeklinde düzenleme yer almaktadır.

Aynı Yönetmeliğin 42 nci maddesinin birinci fıkrasında “İcra Memurunun  görevleri şunlardır; 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü  Hakkındaki Kanunda belirtilen icra işlemlerine ilişkin diğer görevleri  yapmak, gerektiğinde adres araştırması da yaparak mahallinde tebliğ  edilmesi gereken ödeme emirlerini ve haciz bildirimlerini ilgililere tebliğ  etmek, borçlular hakkında her türlü mal varlığı araştırması yapmak, haciz  işlemlerini yapmak, haciz tutanaklarının bir örneğini imza karşılığında  borçluya vermek veya borçlunun gıyabında haciz yapılmış ise borçlunun  bilinen son adresine göndermek, haciz işlemlerinin yapılmasına rağmen,  borcun ödenmemesi veya borçlu/üçüncü kişilerce haciz işlemlerine karşı  istihkak iddiasında ya da tecil ve taksitlendirme talebinde bulunulmaması  halinde mahcuz mallan muhafaza altına almak, haczin kaldırılması kararının  kendisine bildirilmesi üzerine kaldırma işlemlerini yapmak, muhafaza altına  alınan mallan öncelikle tasfiye dairesi ambarlarına, tasfiye dairesi  bulunmayan yerlerde gümrük müdürlüğünce belirlenen yerlere veya yeddi emine  teslim etmek, aciz halinde bulunan borçluları tespit etmek, aciz fişi  düzenlemek ve onaya sunmak ile bu borçluların durumunu sürekli olarak  izlemek, mahallinde yapılan haciz işlemleri sırasında borçludan veya borçtan  sorumlu olan diğer kişilerden tahsilat yapmak, bakanlık alacağının tahsiline  engel olanları, gerçeğe aykırı mal bildiriminde bulunanları, mal edinim ve  artırımları ile borçluya ait ellerinde bulundurdukları mallan  bildirmeyenleri tespit etmek ile bunlar hakkında kanuni işlemlerin  başlatılması için gerekli işlemleri yapmak, icra takibine konu borcun  ödenmemesi veya tecil ve taksitlendirme talebinde bulunulmaması halinde  satış işlemlerini başlatmak, satış şartnamesini hazırlamak, satış ilanını  yapmak, satış dosyasını oluşturarak satış komisyonuna göndermek, satış  işlemlerinin yapılmasını sağlamak, satış bedelinin tahsil ve mahsup  işlemlerini yapmak, satışın kesinleşip kesinleşmediği ile ilgili olarak icra  mahkemesinden ihalenin feshinin istenip istenmediğini kontrol etmek.”  görevleri, icra memurlarının görevleri arasında sayılmıştır.

Bununla birlikte, 6/6/2012 tarihli Bakanlık Onayı ile yürürlüğe giren  Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Hukuk Müşavirliği Yönetmeliğinin “Hukuk işleri  şubelerinde ve servislerinde çalışan kadrolu avukatların görev, yetki ve  sorumlulukları” başlıklı 14 üncü maddesinin beşinci fıkrasında “Kadrolu avukatlar, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu  hükümlerine göre yürütülen icra ve iflas takip işlemleri ile görevli ve  yetkilidirler.” denilmektedir.

Müşavirliğimizce hazırlanan ve Bakanlık Makamının 6/6/2012 tarihli ve  2598 sayılı Onayı ile yürürlüğe giren 2012/1 sayılı Genelgenin (31/1/2013  tarihli ve 2013/1 sayılı Genelge ile değişik) “Dava ve icra dosyalarının  takibi” başlıklı birinci bölümünün (a) bendinde “Adli davalar ile  9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu kapsamındaki icra  dosyalarının takibi; … bölge müdürlüklerinde hukuk işleri  şubelerince, bağlı müdürlüklerde hukuk işleri servislerince, hukuk işleri  servisi kurulmayan müdürlüklerde ise Bölge Müdürü veya Müdür tarafından dava  takibi ile görevlendirilen şube ya da servis yürütür.” Yolunda düzenleme  yer almaktadır.

Söz konusu Genelgenin “Genel Hükümler” başlıklı kısmının “Adli Davalar ve  İcra Dosyalarının Takibi” başlıklı üçüncü bölümünün “Hazine Avukatlarının  Bulunmadığı Yerler” başlıklı ikinci alt bölümünde “659 sayılı Kanun  Hükmünde Kararnamenin 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrası çerçevesinde, hazine  avukatının bulunmadığı veya hazine avukatı bulunmakla birlikte BAHUM  tarafından dava dosyasının fazla olması nedeniyle davaların takibinin hazine  avukatı tarafından sağlıklı bir şekilde yapılamayacağının bildirilmesi  halinde, adli davalar ile icra takipleri Hukuk Müşavirliğince verilecek  yetki çerçevesinde hukuk birimince yürütülür.” düzenlemesine yer  verilmiştir.

Yukarıda belirtilen maddi ve hukuki tespitler sonucunda yapılan  değerlendirme çerçevesinde; Bölge Müdürlüğünüzde yetkili ve görevli  Avukatların ve bu meyanda Hukuk İşleri Servislerinin/Şubelerinin icra  takibine ilişkin yetkilerinin 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas  Kanunu ile sınırlı olduğu, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme  Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun hükümleri gereğince yapılacak  işlemlerle ilgili yetki ve görevlerinin bulunmadığı mütalaa  edilmektedir.

Ayrıca, Müşavirliğimize intikal eden bazı hususların tetkikinden; Hazine  Avukatı bulunmayan yerlerde, Bakanlığımız birimlerince takip edilen adli  dava ve icra takiplerinin, söz konusu yerlerde Bakanlığımız Avukatı görev  yapmasına rağmen, birimin Avukat unvanı bulunmayan personeli tarafından  takip edildiği anlaşıldığından, söz konusu adli dava ve icra dosyalarının  takibinde Bakanlığımız Avukatlarının görevli ve yetkili olduklarının  bildirilmesinde fayda mülahaza edilmiştir.

Bilgilerini rica ederim.

DAĞITIM: