Gümrük ve Ticaret Bakanligi-Hukuk Müsavirligi: Gümrük tasra avukatlarinin icra ve iflas kanunu kapsaminda haciz takibati yapacagi ile adli dava ve icra takipleri

T.C.
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
Hukuk Müşavirliği

Sayı :11985113-45.02-2067/
Konu :2012/1 sayılı Genelge
 

26.05.2014 / 571568
 

GAP GÜMRÜK VE TİCARET BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜNE
 

İlgi :9/5/2014 tarihli ve 63641250/659-307294 sayılı yazı.
 

İlgi’de kayıtlı yazının tetkikinden; taşra teşkilatında görevli Avukatların icra takiplerine ilişkin yetkisinin 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nu kapsadığının düşünüldüğü, bu yetkinin 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanunu kapsayıp kapsamadığı hususunda tereddüde düşüldüğü anlaşılmıştır.

21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun’un “Kanundaki terimler” başlıklı 3 üncü maddesinin birinci fıkrasında “Tahsil dairesi terimi: Alacaklı amme idaresinin bu kanunu tatbik etmekle vazifeli dairesini, servisini, memur veya memurlarını… ifade eder” hükmüne; “Takibata salahiyetli tahsil dairesi” başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasında “Takibat, alacaklı amme idaresinin mahalli tahsil dairesince yapılır.” hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan, 3/6/2011 tarihli ve 640 sayılı Gümrük Ve Ticaret Bakanlığının Teşkilat Ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin “Gümrükler Genel Müdürlüğü” başlıklı 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde “Gümrük vergileri ile gümrüklerce tahsil edilen diğer vergi, fon ve malî yükleri tahakkuk ettirmek ve tahsil etmek.” hükmüne; “Hukuk Müşavirliği” başlıklı 18 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde “Bakanlığın taraf olduğu … icra işlemlerinde … icra işlemlerini takip etmek…” hükmüne yer verilmiştir.
Ayrıca, 21/2/2012 tarihli Bakanlık Onayı ile yürürlüğe giren Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Taşra Teşkilatı Çalışma Yönetmeliği’nin “Gümrük Müdürlüğü” başlıklı 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde “Gümrük vergileri ve para cezalan ile gümrük idarelerince tahsil edilmesi gereken vergi, fon ve diğer malî yüklerin tahakkuk, tebliğ, tahsil, takip ve kontrolünü yapmak ile ek tahakkuk ve para cezalarının tahsilât aşamalarını ilgili programlara kaydetmek.”; aynı fıkranın (ff) bendinde “Amme
2
borçluları ile ilgili olarak 21.07.1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde haciz uygulaması yapmak.”; yine aynı fıkranın (gg) bendinde “Amme alacaklarının 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde tahsilini temin etmek üzere gerekli haciz ve tahsilat işlemlerini yapmak.” yolunda düzenlemeler mevcuttur.
Öte yandan, Bakanlığımız Taşra Çalışma Yönetmeliğinin “Hukuk İsleri Şubesi” başlıklı 19 uncu maddesinin birinci fıkrasında “Hukuk İşleri Şubesinin görevleri şunlardır: Bakanlığın taraf olduğu adlî ve idarî davaları takip etmek, bu davalara ilişkin icra işlemlerini 09.06.1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri uyarınca yerine getirmek, takip ettikleri dosyalan öncelikle zamanaşımı yönünden inceleyerek gerekli önlemleri zamanında almak, gerekli bilgi ve belgeyi ilgili merkez ve taşra biriminden istemek, dava ve icra takiplerinin zamanında görevli ve yetkili merciler nezdinde açılmasını sağlamak, takip etmek ve sonuçlandırmak, mahkeme kararlarını gereği yerine getirilmek üzere ivedilikle ilgili birimlere göndermek, ilama bağlı borçların ödenmesi işlemlerini yürütmek, takip ettikleri dava ve icra dosyalan ile ilgili evrakı düzenli bir şekilde dosyalayıp arşivlemek ve bu dosyalara ilişkin yazı işleri ve adli kalem işlemlerini yerine getirmek, yapılan icra işlemlerinin yetki devri esasına göre etkin yürütülmesini sağlayacak tedbirleri almak.” şeklinde düzenleme yer almaktadır.

Aynı Yönetmeliğin 42 nci maddesinin birinci fıkrasında “İcra Memurunun görevleri şunlardır; 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki Kanunda belirtilen icra işlemlerine ilişkin diğer görevleri yapmak, gerektiğinde adres araştırması da yaparak mahallinde tebliğ edilmesi gereken ödeme emirlerini ve haciz bildirimlerini ilgililere tebliğ etmek, borçlular hakkında her türlü mal varlığı araştırması yapmak, haciz işlemlerini yapmak, haciz tutanaklarının bir örneğini imza karşılığında borçluya vermek veya borçlunun gıyabında haciz yapılmış ise borçlunun bilinen son adresine göndermek, haciz işlemlerinin yapılmasına rağmen, borcun ödenmemesi veya borçlu/üçüncü kişilerce haciz işlemlerine karşı istihkak iddiasında ya da tecil ve taksitlendirme talebinde bulunulmaması halinde mahcuz mallan muhafaza altına almak, haczin kaldırılması kararının kendisine bildirilmesi üzerine kaldırma işlemlerini yapmak, muhafaza altına alınan mallan öncelikle tasfiye dairesi ambarlarına, tasfiye dairesi bulunmayan yerlerde gümrük müdürlüğünce belirlenen yerlere veya yeddi emine teslim etmek, aciz halinde bulunan borçluları tespit etmek, aciz fişi düzenlemek ve onaya sunmak ile bu borçluların durumunu sürekli olarak izlemek, mahallinde yapılan haciz işlemleri sırasında borçludan veya borçtan sorumlu olan diğer kişilerden tahsilat yapmak, bakanlık alacağının tahsiline engel olanları, gerçeğe aykırı mal bildiriminde bulunanları, mal edinim ve artırımları ile borçluya ait ellerinde bulundurdukları mallan bildirmeyenleri tespit etmek ile bunlar hakkında kanuni işlemlerin başlatılması için gerekli işlemleri yapmak, icra takibine konu borcun ödenmemesi veya tecil ve taksitlendirme talebinde bulunulmaması halinde satış işlemlerini başlatmak, satış şartnamesini hazırlamak, satış ilanını yapmak, satış dosyasını oluşturarak satış komisyonuna göndermek, satış işlemlerinin yapılmasını sağlamak, satış bedelinin tahsil ve mahsup işlemlerini yapmak, satışın kesinleşip kesinleşmediği ile ilgili olarak icra mahkemesinden ihalenin feshinin istenip istenmediğini kontrol etmek.” görevleri, icra memurlarının görevleri arasında sayılmıştır.
Bununla birlikte, 6/6/2012 tarihli Bakanlık Onayı ile yürürlüğe giren Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Hukuk Müşavirliği Yönetmeliğinin “Hukuk işleri şubelerinde ve servislerinde çalışan kadrolu avukatların görev, yetki ve sorumlulukları” başlıklı 14 üncü maddesinin beşinci fıkrasında “Kadrolu avukatlar, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu hükümlerine göre yürütülen icra ve iflas takip işlemleri ile görevli ve yetkilidirler.” denilmektedir.

Müşavirliğimizce hazırlanan ve Bakanlık Makamının 6/6/2012 tarihli ve 2598 sayılı Onayı ile yürürlüğe giren 2012/1 sayılı Genelgenin (31/1/2013 tarihli ve 2013/1 sayılı Genelge ile değişik) “Dava ve icra dosyalarının takibi” başlıklı birinci bölümünün (a) bendinde “Adli davalar ile 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu kapsamındaki icra dosyalarının takibi; … bölge müdürlüklerinde hukuk işleri şubelerince, bağlı müdürlüklerde hukuk işleri servislerince, hukuk işleri servisi kurulmayan müdürlüklerde ise Bölge Müdürü veya Müdür tarafından dava takibi ile görevlendirilen şube ya da servis yürütür.” Yolunda düzenleme yer almaktadır.

Söz konusu Genelgenin “Genel Hükümler” başlıklı kısmının “Adli Davalar ve İcra Dosyalarının Takibi” başlıklı üçüncü bölümünün “Hazine Avukatlarının Bulunmadığı Yerler” başlıklı ikinci alt bölümünde “659 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrası çerçevesinde, hazine avukatının bulunmadığı veya hazine avukatı bulunmakla birlikte BAHUM tarafından dava dosyasının fazla olması nedeniyle davaların takibinin hazine avukatı tarafından sağlıklı bir şekilde yapılamayacağının bildirilmesi halinde, adli davalar ile icra takipleri Hukuk Müşavirliğince verilecek yetki çerçevesinde hukuk birimince yürütülür.” düzenlemesine yer verilmiştir.

Yukarıda belirtilen maddi ve hukuki tespitler sonucunda yapılan değerlendirme çerçevesinde; Bölge Müdürlüğünüzde yetkili ve görevli Avukatların ve bu meyanda Hukuk İşleri Servislerinin/Şubelerinin icra takibine ilişkin yetkilerinin 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu ile sınırlı olduğu, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun hükümleri gereğince yapılacak işlemlerle ilgili yetki ve görevlerinin bulunmadığı mütalaa edilmektedir.

Ayrıca, Müşavirliğimize intikal eden bazı hususların tetkikinden; Hazine Avukatı bulunmayan yerlerde, Bakanlığımız birimlerince takip edilen adli dava ve icra takiplerinin, söz konusu yerlerde Bakanlığımız Avukatı görev yapmasına rağmen, birimin Avukat unvanı bulunmayan personeli tarafından takip edildiği anlaşıldığından, söz konusu adli dava ve icra dosyalarının takibinde Bakanlığımız Avukatlarının görevli ve yetkili olduklarının bildirilmesinde fayda mülahaza edilmiştir.

Bilgilerini rica ederim.
Suavi ÖNAL
Bakan a.
I. Hukuk Müşaviri
 

DAĞITIM:
Gereği: Bilgi:
GAP Gümrük ve Ticaret Batı Akdeniz Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğüne
Bölge Müdürlüğüne Batı Marmara Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğüne
Doğu Akdeniz Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğüne
Doğu Anadolu Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğüne
Doğu Karadeniz Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğüne
Doğu Marmara Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğüne
Ege Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğüne
Fırat Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğüne
İpekyolu Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğüne
İstanbul Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğüne
Orta Akdeniz Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğüne
Orta Anadolu Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğüne
Orta Karadeniz Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğüne
Trakya Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğüne
Uludağ Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğüne