Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğünün 04.07.2014 tarihli 1441227 sayılı tasarruflu yazısı (Beyanname Doldurulmasındaki Hatalar Hk.) |
---|
T.C. |
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI |
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü |
Sayı : 21646112/708.99 |
Konu : Beyanname Doldurulmasındaki Hatalar Hk. |
04.07.2014 / 1441227 |
.....................................................GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERNEĞİNE |
Bilindiği üzere Resmi İstatistik Programı kapsamında dış ticaret istatistiklerine ilişkin yapılan çalışmalar Bakanlığımız tarafından yürütülmekte ve resmi istatistikler her ayın sonunda Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yürütülen ortak çalışmalar sonucunda kamuoyuna açıklanmaktadır.
Resmi istatistikler, ekonomi yönetimi ve iş dünyasının karar alma süreçlerini destekleyen temel bilgilerdir. Kamuoyu ile paylaşılan istatistiklere olan güvenin ve bu istatistiklerin kalitesinin artırılması için, istatistiklerin uluslararası standartlarda üretilmesi ve geliştirilmesi önem arz etmektedir.
Bu kapsamda, gerek Bakanlığımız veri ambarında depolanan verilerin kalitesi, gerekse Resmi Dış Ticaret İstatistiklerinin kaynağını oluşturan Bakanlığımız idari kayıtlarının (BİLGE programı üzerinden girilen detaylı beyan bilgileri) uluslararası istatistik yöntemleri çerçevesinde incelenmesi sonucu, BİLGE sistemine yapılan beyanlarda aşağıda açıklamaları yapılan bazı hataların olduğu görülmektedir. Şöyle ki:
1) Otomatik Hesap Hatası:
Birden fazla kalem sayısına sahip beyannamelerin girişi yapılırken, beyanname ana sayfasına toplam brüt/net ağırlık ve toplam kıymet değeri girilmesi ile programın her bir kalem için girilen kıymet değerine karşılık otomatik olarak brüt/net ağırlık (beyannamedeki 35. ve 38. alanlar) ya da Tamamlayıcı Ölçü (beyannamedeki 41. alan) dağıtımı yapmasıdır. Başka bir ifadeyle; beyannamenin her bir kaleminde, eşyalar farklı olmasına rağmen kg birim fiyatının ya da birim ağırlıklarının her bir eşya için aynı olduğu durumdur. Bu durum aşağıdaki şekilde örneklenebilir:
Örnek: Aynı beyannamede farklı kalemler altında yer alan "otomobil dış lastiği, çakmak, vida, marş motoru vb." gibi farklı türdeki eşyaların her birinin kg birim fiyatının aynı olduğu durumdur(Ek-l).
2) Satışa Esas Miktar Hatası:
Detaylı Beyan kalem bilgilerinin girişi yapılırken, ölçü birimleri farklı olduğu halde beyannamenin 31 nolu kutusunda yer alan "Satışa Esas Miktar" değerinin 41 nolu kutuda yer alan "Tamamlayıcı Ölçü Miktarı" alanına ölçü birimi dikkate alınmadan girilmesidir. Bu durum aşağıdaki şekilde örneklenebilir:
Örnek: Dış ticarete konu "sade soda" içeceğinin "Tamamlayıcı Ölçü Birimi"nin "LTR" olması gerekirken "Satışa Esas Miktar" olarak kabul edilen "koli adedi"nin "Tamamlayıcı Ölçü Miktarı"na yazılmasıdır.
3) Tamamlayıcı Ölçü Miktar Hatası:
TCGB detaylı beyan kalem bilgilerinin girişi yapılırken, "Tamamlayıcı Ölçü Miktarı"nın (beyannamedeki 41. alan) olması gereken ölçü birimi dışındaki başka bir ölçü birimi dikkate alınarak (Satışa Esas Ölçü Birimi dışında) girilmesidir. Bu durum aşağıdaki şekilde örneklenebilir:
Örnek: Dış ticarete konu "armut meyvalı içeceği"nin "Tamamlayıcı Ölçü Birimi"nin "LTR" olması gerekirken "koli adedi"nin hem "Satışa Esas Miktar"a hem de "Tamamlayıcı Ölçü Miktarı"na yazılmasıdır.
4) Tamir Analizleri Hataları:
Birleşmiş Milletler Uluslararası Mal Ticareti İstatistikleri derleme metodolojisine göre; tamir amaçlı yapılan ithalat ve ihracatlar dış ticaret istatistiklerine dahil edilmemektedir.
Bu gerekçeyle söz konusu metodoloji çerçevesinde, tamir ve işleme kapsamında değerlendirilen malların genel bir tanımı yapılıp beyanname/kalem açıklama kısımları ile muayene kontrol sorularının bu bilgiler dahilinde daha dikkatli doldurulması gerekmektedir. Bu kapsamda "tamir, işleme, geri gelen eşya, geçici ithalat ve ihracatlar" dış ticaret istatistikleri derleme usulü açısından aşağıdaki ifadeleri içermektedir:
- Tamir kapsamında değerlendirilen kayıtlar: Tamir, bakım-onarım, test, deneme, kalibrasyon amaçlı, Dahilde İşleme Rejimi Tebliği (İhracat-2006/12) 14'üncü maddesinin l'inci fıkrasının "d" ve "e" bentlerinde ifade edilen faaliyetler.
- Geçici ihracat/ithalat kapsamında değerlendirilen kayıtlar: Fuar, sergi, kiralama faaliyetleri.
- Geri gelen eşya kapsamında değerlendirilen kayıtlar: İade mallar.
- İşleme kapsamında değerlendirilen kayıtlar: İşleme, montaj ve kurulum, birleştirme, bileme, kaplama, Dahilde İşleme Rejimi Tebliği (İhracat-2006/12) 14'üncü maddesinin l'inci fıkrasının "a", "b", "c", "ç", "f \ "g", "ğ", "h", "ı" bentlerinde ifade edilen faaliyetler.
Örnek: Söz konusu Tebliğ'in 14'üncü maddesinin 1 'inci fıkrasının "d" bendinde yer alan "Eşyanın yenilenmesi ve düzenli hale getirilmesi dahil olmak üzere tamir edilmesi veya boyanması" faaliyetleri "tamir" olması gerekirken "işleme" olarak beyan edilebilmektedir.
Çözüm önerisi:
-Beyanname düzenleme aşamasında karşılaşılan "muayene kontrol" soruları cevaplanırken ilgili Tebliğ hükümlerinin dikkate alınması ve hangi alt bent hükümlerine dayanılarak girildiğinin belirtilmesi,
-BİLGE programında "Hariçte İşleme İzin Belgesi" alanının doldurulurken gerekli özenin gösterilmesi,
-Ekspertiz, teknik, arıza raporlarının beyanname doldurulurken ilgili alana girilmesi, gerekmektedir.
5) Yol Analizi Hataları:
BİLGE programı detaylı beyan modülünde 25 nolu alanda yer alan "Sınırdaki Taşıma Şekli" bilgisi zaman zaman beyannameyi dolduran kişilerce yanlış girilmektedir.
Örnek: Mükellefçe "441520900000" GTİP koduyla "Ahşap palet sandıklar ve diğer yük tablaları" beyan edilen eşyanın sınırdaki taşıma şekline "90-kendinden hareketli araçlar" girişinin yapıldığı görülmektedir.
Bu nedenle ilgili alana sınırda kullanılan aracın yukarıda ifade edilen hususlar dikkate alınarak doğru şekilde girilmesi önem arz etmektedir.
6) Yardım Kuruluşları Analizi Hataları:
BİLGE programı detaylı beyan modülünde 24 nolu alanda yer alan "İşlemin Niteliği" bilgisi zaman zaman yanlış girilmektedir.
Örnek: Mükellefçe "31" (telafi edici olmaksızın mülkiyeti devreden sözleşme-yardım eşyası), "32" (diğer devlet genel yardım programları), "33" (diğer yardım programları-devlet dışı organizasyonlar) sözleşme kodları altında 271019810000 GTİP kodu (motor yağları, kompresör yağlama yağları, türbin yağlama yağları) ile ithalat veya ihracatı yapılan eşyaya ilişkin detaylı beyan analizin gerektirdiği şekilde incelendiğinde, aslında "11" (mülkiyeti devreden telafi edici sözleşme-doğrudan satın alma/satma) veya "90" (diğer sözleşmeler) sözleşme kodları altında işlem görmesi gerekmektedir.
7) Yakıt Kumanya Analizi Hataları:
İhracat işlemlerinde yakıt kumanya GTİP'leri için detaylı beyan girişi yapılırken;
a) Sınırdaki Aracın Tipi Kodu "3" ya da "5" den farklı girilmemelidir.
b) Sınırdaki Araç "3" - GEMİ ise, sınırdaki aracın kayıtlı olduğu ülke koduna geminin bayrak ülke kodu (bandıralı, taşıtın uyruğu) girilmelidir.
c) Sınırdaki Araç "5" - UÇAK ise, alıcı ülke koduna yurtdışı firmanın merkez ofisinin bulunduğu ülke kodu girilmelidir.
Bu itibarla, her bir hata türüne ilişkin örneklerin incelenmesi, söz konusu hataların tekrarlanmasını engelleyecek tedbirlerin alınması amacıyla üyelerinizin bilgilendirilmesi, detaylı beyan ana ekran ve kalem bilgilerinin doğru beyan edilmesinin temin edilmesi, Bakanlığımız idari kayıtlardan derlenen istatistiklerin ve oluşturulan politikaların doğruluğu açısından önem arz etmektedir.
Ayrıca, Bakanlığımızca cari ay da dahil olmak üzere takip eden aylarda söz konusu hatalarla ilgili izleme çalışmalarının devam edeceğinin belirtilmesinde fayda görülmekte olup, konuya ilişkin gerekli özen ve hassasiyetin gösterilmesi hususunda bilgi ve gereğini rica ederim.
Harun USLU | |
Bakan a. | |
Genel Müdür V. |
EKLER:
1 - Ek-1 (otomatik_hesap_hatasi_ornegi)
2- Ek-2(beyanname_hata_omekleri)
DAĞITIM :
Gümrük Müşavirleri Dernekleri (gereği)
Gümrük ve Muhafaza Bölge Müdürlükleri (bilgi)