T.C. |
|
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI |
|
Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü |
|
|
|
Sayı : 87375112/010.06 |
15.04.2015 |
Konu : Gümrüklerde Nakit
Kontrolleri |
|
|
|
GENELGE (2015/1) |
Bankacılık sistemi dışında gerçekleşen ve yolcu beraberinde ülkemize
getirilen veya ülkemizden çıkarılan nakdin (Türk Parası, yabancı paralar ve
bunlarla ödemeyi sağlayan; bono, poliçe ve çekler ile seyahat çekleri, posta
çekleri, yurt içinde veya yurt dışında yerleşik kuruluşlarca verilen ödeme emri
vb. belgeler) giriş ve çıkışına ilişkin usul ve esaslar Türk Parası kıymetini
koruma hakkında mevzuat ile suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesi hakkında
mevzuatta düzenlenmiştir.
Buna göre, kuryeler veya yolcu beraberi transfer edilen nakdin
takibi, kontrolü ve gerektiğinde kayıt altına alınmasına ilişkin işlemler
gümrük idaresinin sorumluluğundadır. Söz konusu mevzuata dayanarak yapılan
nakit kontrolleri ile ilgili gümrük giriş-çıkış noktalarında uyulması gereken
usul ve esaslar aşağıda belirtilmiştir.
YURT İÇİNE NAKİT GİRİŞİ
1) Türkiye’de ve yurt dışında yerleşik gerçek kişilerin, kişisel sermaye
hareketlerine ilişkin yurtdışından yapacakları transferler ile yurtdışından
temin ettikleri kredileri bankalar aracılığıyla getirmeleri serbesttir.
2) Yurda girişte aksine bilgi ve belge olmaması durumunda, kişilerin
taşıdıkları nakdin kaynağına ilişkin gümrük idaresine yaptıkları beyan esastır.
3) Mal ve hizmet ihracat bedeli, transit ticarete ilişkin kazançlar, yabancı
sermaye bedeli veya diğer kaynaklardan temin edilen nakdin gümrük giriş
noktalarından yurda getirilmesi serbesttir. Bu nakdin beyan edilmesi zorunlu
değildir ve yolcular beyana zorlanamaz. Talep etmeleri halinde, yolcuların
getirdikleri bu nakdi EK-1’de yer alan “Nakit Beyan Formu” ile gümrük idaresine
beyan etmeleri mümkündür.
4) Nakit Beyan Formları elektronik ortamda, beyanın uygunluğu sağlandıktan
sonra, gümrük görevlisi tarafından doldurulur. Sistemde doldurulduktan sonra üç
nüsha olarak yazdırılır ve ilgili gümrük personeli ile beyanda bulunan
tarafından her bir nüshası imzalanır. Nüshaların ikisi idarede saklanır,
üçüncüsü ise yükümlüye verilir.
5) İhracat karşılığı getirilen dövizlerle ilgili Nakit Beyan Formlarının
doğruluğuna ilişkin bankalar tarafından yapılabilecek talepler gecikmeksizin
karşılanır.
6) Gümrük idaresince, giriş yapan yolcunun beraberindeki nakdin kaynağının
beyan edilmesinin istendiği durumlarda, beyan doğru yapılmak zorundadır. Yolcu
tarafından yapılan beyanın doğru olup olmadığı gümrük idaresince
gerçekleştirilecek kontrol suretiyle tespit edilecektir.
7) Nakit Açıklama Tutanakları (EK-2), elektronik ortamda, nakit zilyedinin
sözlü beyanı ve gümrük personelinin tespitlerine istinaden doldurulur ve dört
nüsha olarak yazdırılır. Söz konusu tutanaklar en az bir gümrük personeli ile
beyanda bulunan kişi tarafından imzalanır. Talep edilmesi halinde bir nüshası
ilgilisine verilir.
8) Açıklamanın doğru yapılmadığının tespiti halinde, tutanak en az iki
memur tarafından imzalanarak Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı’na
(MASAK) bildirilir.
9) 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının
Önlenmesi Hakkında Kanuna istinaden istenilen açıklamanın eksik yapıldığının
veya hiç yapılmadığının anlaşılması halinde, 2.500 TL’yi aşan farklar için aynı
Kanunun 16 ncı maddesi gereğince gümrük idaresi
tarafından, açıklanmayan miktarın %10’u tutarında idari para cezası kesilir ve
söz konusu nakit muhafaza altına alınır.
YURT DIŞINA NAKİT ÇIKIŞI
1) Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karar çerçevesinde, yurt
dışına gümrükler üzerinden çıkarılacak nakde ilişkin miktar sınırlamaları
bulunmaktadır.
Yurt dışına çıkan kişilerin bankacılık sistemi dışında çıkarabilecekleri
Türk Parasının üst sınırı 5.000 ABD Doları karşılığı Türk Lirasıdır. Bu sınır
yabancı para için de geçerlidir. Ancak, 32 sayılı Kararın 4 üncü maddesinin
"f" fıkrasında, yabancı paranın yurt dışına çıkışı ile ilgili olarak
bazı istisnalar getirilmiştir. Buna göre;
Yurt dışında yerleşik kişiler ile Türkiye'de yerleşik sayılmakla birlikte
yurt dışında çalışan Türk uyruklu kişilerin, yurda girişlerinde beyan etmiş
olmak koşuluyla 5.000 ABD Doları üzerindeki dövizi yurt dışına çıkarmaları
mümkündür.
Türkiye'de yerleşik kişilerin 5.000 ABD Doları üzeri dövizi bankacılık
sistemi dışında yurt dışına çıkarabilmeleri ise, ancak "görünmeyen
işlemler" çerçevesinde bankalardan döviz satın aldıklarını tevsik etmeleri
halinde mümkündür.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın I-M sayılı Genelgesine göre
görünmeyen işlemler; sigorta bedeli, komisyonculuk ücreti, dökümantasyon
giderleri... gibi "ithalat, ihracat gibi mal hareketini doğuran işlemler
ile sermaye akımları dışında kalan, ancak bu konulara dolaylı olarak bağlı
bulunan sosyal, ekonomik ve kişisel ilişkilerin değişik aşamasını içine alan
işlemleri ve ödemeleri" ifade etmektedir.
2) 5.000 ABD Doları karşılığına kadar olan Türk Parası ve yabancı
paraların beyan edilmesi zorunluluğu bulunmamaktadır. 32 sayılı Kararda, Türk
Parası ve yabancı paralarla ödemeyi sağlayan belgelerin yurt dışına çıkışına
ilişkin bir sınırlama bulunmamaktadır. Bu itibarla, bu belgelerin yurt dışına
çıkarılması serbesttir.
3) Yurt dışına çıkışta yapılacak kontroller, "Yurt İçine Nakit
Girişi" bölümünde belirtilen usulde yapılır. Çıkarılan nakdin miktarı ile
ilgili olarak bulunulan beyanın doğruluğu gerekirse fiziken kontrol edilir.
4) Yukarıda belirtilen miktarlar üzerindeki nakdin çıkarılmasının söz
konusu olması halinde, yakalanan nakde el konulur. Bu husus, ayrıca 1567 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında
Kanunun 3 üncü maddesi çerçevesinde 32 sayılı Karar hükümlerine aykırılık
bulunup bulunmadığının ve muvazaalı işlem yapılıp yapılmadığının
değerlendirilmesi amacıyla Cumhuriyet Savcılığına bildirilir ve Cumhuriyet
Savcısının talimatına göre hareket edilir.
Ayrıca, yurt dışına
çıkarılmakta olan Türk Parası ve yabancı paralarla ödemeyi sağlayan belgeler,
görünmeyen işlemler çerçevesinde çıkarılan yabancı para ve daha önce yurt
dışından getirildiği belgelendirilebilen döviz ile ilgili olarak suç
gelirlerinin aklanmasının önlenmesi mevzuatı çerçevesinde gümrük idaresi
tarafından açıklama istenebilir. Bu durumda, bulundurulan meblağların
açıklanmaması ya da eksik açıklanması halinde 2.500 TL’yi aşan farklar için
“Yurt İçine Nakit Girişi” bölümünde izah edildiği şekilde işlem yapılır.
NAKİT BEYAN FORMU (FORM) İLE NAKİT AÇIKLAMA TUTANAĞINA (TUTANAK) İLİŞKİN
ORTAK HÜKÜMLER
1) Elektronik ortamda doldurulan Form ve Tutanaklar için sistem tarafından
otomatik bir tescil numarası verilir. Form ve Tutanaklara ilişkin tescil
numaraları farklı serilerde üretilir.
2) Form ve Tutanakların elektronik ortamdaki kayıtları esas kabul edilir ve
herhangi bir ihtilaf durumunda, bu kayıtlar esas alınır.
3) Form ve Tutanak çıktılarının imzalanmasını müteakip bu belgelerin yanlış
doldurulduğunun ve bu hatanın memurdan kaynaklandığının anlaşılması halinde,
sistemde bulunan önceki kayıt, memur tarafından iptal edilir. İptal işlemi
memurun bağlı olduğu idare amirinin uygunluk vermesi ile tamamlanır. İptal
durumunda imzalanan kâğıt nüshaların hepsi bir araya getirilerek idarede
saklanır. Doğru bilgi ve tespitlere uygun olarak yeni bir belge doldurulur.
4) Sistemlerin bulunmadığı veya teknik nedenlerle çalışmadığı durumlarda,
Form ve Tutanaklar kâğıt ortamında doldurulur, ayrıca bu belgeler için ayrı bir
tescil defteri tutulur. Söz konusu defterin sayfaları numaralandırılıp
mühürlendikten sonra, her bir sayfa ilgili Gümrük İdare Amirince onaylanır.
Kâğıt ortamında doldurulan Form ve Tutanaklar daha sonra sisteme kaydedilir.
5) Form ve Tutanaklarda kişinin kimlik bilgilerine ilişkin bölüm
doldurulurken kimlik belgesinin aslının ibraz edilmesi istenir.
6) Form ve Tutanaklar,
işlemlerin elektronik ortamda yapılmasına ilişkin sistemlerin kurulmasına kadar
olan süreçte, EK'teki örneklere uygun olarak kâğıt ortamında doldurulmaya devam
edecektir.
13/02/2013 tarihli ve 2013/1 sayılı “yolcu beraberi nakit kontrolleri” konulu
Genelge yürürlükten kaldırılmıştır.
|
Sezai UÇARMAK |
|
Bakan a. |
|
Müsteşar V. |
EK:
1-Nakit Beyan Formu (1
Sayfa)
2-Nakit Açıklama
Tutanağı (1 Sayfa)
DAĞITIM:
Tüm Gümrük ve Ticaret
Bölge Müdürlükleri
NAKİT BEYAN FORMU |
|||
NO: |
|
Tarih: |
|
BEYANDA BULUNAN KİŞİYE AİT BİLGİLER |
|||
Adı |
Soyadı |
Getiren kişinin
Pasaport No / T.C. Kimlik No |
|
Doğum Yeri |
Doğum Tarihi |
Uyruğu |
Baba Adı |
(Nakdin) Geliş Sebebi
(İhracat, sermaye bedeli, transit ticaret vb.): |
BEYAN EDİLEN NAKDİN |
||
Cinsi |
Tutarı |
||
TÜRKİYE’DE ADINA NAKİT GETİRİLEN KİŞİYE İLİŞKİN BİLGİLER |
|||
Adına Nakit Getirilen Gerçek veya Tüzel Kişinin Adı Soyadı veya Unvanı |
Gerçek Kişi ise Uyruğu |
Adına Nakit Getirilen
Gerçek veya Tüzel Kişinin Pasaport / T.C. Kimlik No/Vergi Kimlik No. |
|
Nakdin Kaynak Ülkesi |
Formun Düzenlendiği
Gümrük Sahası |
||
İş bu form 1 sayfa 3 nüsha olarak tanzim edilmiştir. |
|||
Tanzim eden memurun; |
Beyanda bulunan
kişinin; |
||
Adı Soyadı, |
Adı Soyadı |
||
Unvanı, Sicili |
İmzası |
||
İmzası |
|
NAKİT AÇIKLAMA TUTANAĞI |
|
||||||||||
NO: |
|
|
|
|
|
Tarih: |
|
|
|||
1.Açıklama Yapan Kişinin Adı : |
Açıklama Yapan Kişinin
Soyadı: |
2.T.C. Kimlik No
/ Pasaport No |
|
||||||||
3.Doğum Yeri |
4.Doğum Tarihi |
5.Uyruğu |
|
||||||||
|
|||||||||||
6.Anne Adı |
7.Baba Adı |
8.Mesleği/İştigal
Konusu |
|
||||||||
9.Yerleşim Yeri Adresi |
10.Telefon |
11.Gidiş Yeri Adresi |
12. Telefonu |
|
|||||||
13.Gelinen Ülke (Türkiye’ye giriş yapıyorsa) |
14.Çıkış Yapılacak
Ülke (Türkiye’den çıkış yapacaksa) |
|
|||||||||
15.Açıklanan Nakdin Cinsi- Tutarı (Her bir
birim için ayrı bir satır kullanılacak) |
16. Tespit Edilen
Nakdin Cinsi- Tutarı |
|
|||||||||
15.a.Para Birimi: |
Toplam tutarı: |
16.a.Para Birimi: |
Toplam tutarı: |
|
|||||||
15.b.Para Birimi: |
Toplam Tutarı: |
16.b.Para Birimi: |
Toplam Tutarı: |
|
|||||||
15.c.)Türk Parası/Yabancı Para İle Ödemeyi Sağlayan
Belgelerin cinsi: |
Toplam Tutarı: |
16.c.) Türk
Parası/Yabancı Para İle Ödemeyi Sağlayan Belgelerin Cinsi: |
Toplam Tutar |
|
|||||||
17.Varsa Nakdi Gönderen Kişinin Adı
Soyadı/Unvanı |
18.Nakdi
Gönderen Kişinin T.C. Kimlik No / Pasaport No / Sicil No/ Vergi Kimlik No |
|
|||||||||
19. Nakdin Yurda Getirilme/Yurt Dışına
Götürülme Amacı |
20. Nakdin
Kaynağı |
|
|||||||||
21.Açıklama Mükellefiyeti İle İlgili Bilgiler |
22.Kontrol Sonucunda
Yapılan İşleme İlişkin Açıklama |
|
|||||||||
a.Doğru açıklama |
b-)Herhangi bir
açıklama yapılmamışsa: |
b.1.Yapılan idari işlem |
|
||||||||
|
|||||||||||
b.2.Savcılığa sevk |
|
||||||||||
|
|||||||||||
c.Nakdin Türk Lirası ederi bakımından tutarına
ilişkin, müsaade edilen farkı aşan yanlış/yanıltıcı açıklama yapılmışsa: |
c.1.Yapılan idari işlem |
|
|||||||||
|
|||||||||||
c.2.Savcılığa sevk |
|
||||||||||
23.Formun Düzenlenme Tarihi |
24.Formun Düzenlendiği
Gümrük İdaresi |
|
|||||||||
|
|||||||||||
İş bu tutanak
tarafımızca 1 sayfa, 4 nüsha olarak tanzim edilerek imza altına
alınmıştır. |
|
||||||||||
25.Tanzim Eden Memurun |
26.Şahitlik Eden
Memurun |
27.Açıklamada bulunan
kişinin |
|
|
|||||||
|
|
|
|||||||||
Adı Soyadı |
|
|
|||||||||
|
|
|
|||||||||
İmzası |
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|