Türkiye Cumhuriyeti Odesa Başkonsolosluğu Ticaret Ataşeliği tarafından hazırlanan ”01 Haziran 2012 Tarihinde Yürürlüğe Girecek Yeni Ukrayna Gümrük Kanunu’nda Öne Çıkan Bazı Önemli Hususlara İlişkin Özet Not” isimli özel çalışmayı sizlerle paylaşıyoruz.
(Gümrük Kanunu’ndan Derlenmiştir)
→ Gümrük düzenlemeleri ile ilgili bağlayıcı talimat, kararname, genelge vb. hazırlanması ve yayımlanması yetkisi Devlet Gümrük İdaresi’nden alınarak, Maliye Bakanlığı’na devredilmiştir.
→ (Bavul/Kargo Ticareti)
Gerçek kişilerin gümrük rejimine tabi olmadan bedelsiz olarak, (bandrol vergisine tabi alkol ve tütün mamulleri vb. hariç) Ukrayna’ya getirebilecekleri eşya değeri, günde bir defadan fazla olmamak ve ağırlığı 50 kilogramı aşmamak şartıyla, mevcut 200 Euro’dan;
- Havalimanlarında 1.000 (bin) Euro’ya,
- Kara ve deniz sınırlarında 500 (beşyüz) Euro’ya,
- Uluslararası posta kolileri ile ülke dışından gönderilecek eşyalar için 300 Euro’ya yükseltilmiştir.
- Gümrük değeri 1.000 (bin) Euro ile 10.000 (onbin) Euro arasında olan eşyalar için; gümrük organlarına yazılı beyanda bulunma zorunluluğu getirilmiş olup, getirilen eşyadan gümrük değerinin yüzde 10’u oranında vergi ve Katma Değer Vergisi (yüzde 20) tahsil edilecektir. (Ukrayna’ya girişte alınan vergi; eşyanın gümrük değerinin yüzde 10’u + toplam üzerinden yüzde 20 oranında KDV şeklinde hesaplanmaktadır.)
- Ukrayna’ya yolcu beraberinde veya yolcu beraberinde olmadan getirilen eşya değerinin 10.000 (onbin) Euro’yu aşması halinde, söz konusu eşya normal ithalat rejimine tabi olacaktır.
→ Yabancı ülke vatandaşları tarafından kişisel kullanım amacıyla geçici olarak Ukrayna’ya getirilen kara taşıt araçlarının Ukrayna topraklarında tek defada çıkış yapmadan kalış süresi 183 günden bir yıla uzatılmıştır.
→ Ukrayna’ya getirilen mal veya malların gümrük işlemleri her hangi bir gümrük noktasında yapılabilecek. İlgili gümrük noktasına gümrük beyannamesinin verilmesini müteakiben, gümrük yetkililerine gümrük muayene işlemini dört saat içerisinde tamamlama zorunluluğu getirilmiştir.
→ Gümrük işlemleri sırasında zamandan kazanmak üzere, dileyen ithalatçı elektronik ortamda gümrük beyannamesi verebilecek. Elektronik ortamda gümrük beyannamesi verilmesi uygulamasından faydalanabilmek için ithalatçı firmanın gümrük elektronik sistemine kayıt olmak üzere, önceden gümrük makamlarına müracaat etmesi gerekli bulunuyor. (Sürekli olarak aynı tür malların Ukrayna’ya ithalatını gerçekleştiren firmalara oldukça avantaj sağlamaktadır.)
→ Ön gümrük beyannamesi vermek veya elektronik ortamda ithalat gümrük beyanında bulunmak için, belirtilen formata uygun olarak düzenlenmiş dilekçede, aşağıda belirtilen hususların yer alması gerekmektedir;
- Ukrayna’ya getirilmesi planlanan mal veya malların tanımı, hacmi ve gümrük değerine dair bilgiler,
- Ukrayna’ya getirilmesi planlanan mal veya malların hangi yolla getirileceğine ilişkin bilgi (karayolu, denizyolu, havayolu)
- Ukrayna’ya getirilmesi planlanan mal veya malların gümrük işlemlerinin hangi gümrük noktasında yapılacağının belirtilmesi,
- Ukrayna’ya getirilmesine yasak olan ve/veya sınırlamaya tabi mal getirilmeyeceğinin teyiti.
→ Gümrüklerde yasal gerekçe olmadan, gümrük işlemlerinin geciktirilmesinden ilgili gümrük görevlileri doğrudan sorumlu tutulacaktır.
→ Gümrük beyanında bulunan kişi veya kuruluş sehven yaptığı hatalardan sorumlu tutulmayacak.
→ Gümrük broker şirketlerinin faaliyet gösterebilmesi için Gümrük İdaresi’nden izin alma şartı ile 300 bin Euro tutarında mali sigorta garantisi verilmesi zorunluluğu kaldırılmıştır.
Ukrayna gümrüklerinden karayolu araçları ile geçişler sırasında, yapılan gümrük kontrollerinden mal gizlenmesi veya buna yönelik hareketlerin ortaya çıkarılması ilgili hükümler;
→ Ukrayna’ya mal getiren taşıt araçlarına sadece aşağıdaki durumlarda el konulabilecek;
Ukrayna gümrüklerinden geçiş sırasında,
-Taşıt aracında hususi olarak hazırlanan gizli yerleri kullanmak suretiyle, taşınan malların gümrük kontrollerinden gizlemek,
- Taşınan bir malı, başka bir mal olarak göstermek ve/veya beyan etmek,
-Taşınan malı gümrükten sokmak üzere, yasadışı, sahte veya yanlış bilgileri içeren evrakları gümrük makamlarına ibraz etmek,
Yukarıda yer alan hususların tespit edilmesi durumunda, aşağıdaki cezalar uygulanacaktır.
-Taşınan malların değerine eşit (yüzde 100) para cezası, mallara el konulması ve mal taşımacılığında kullanılan taşıt aracının müsadere edilmek üzere mahkemeye sevki,
Bir yıl içinde aynı ihlallerin tekrarı halinde, taşınan malların değerinin iki katı oranında (yüzde 200) para cezası, mallara el konulması ve mal taşımacılığında kullanılan taşıt aracının müsadere edilmesi.
Gümrük ihlallerinden gümrük makamları karşısında şoför (taşıyıcı firma) birinci derecede sorumlu tutulacaktır.
→ Gümrük işlemlerinde “uzlaşma” adı verilen yeni terim uygulamasına başlanılacaktır. Buna göre; Ukrayna gümrük kurallarının ihlali halinde (getirilen mal veya malların ithalat gümrük vergileri fiilen ödenmiş veya ödeme garantisi bulunuyorsa, mal veya mallar müsadere işlemine tabi tutulmadıysa ve mahkemede delil olarak kullanılmayacaksa) mahkeme işlemleri devam ederken mal veya malların taşındığı taşıt aracının Ukrayna’dan çıkışı mümkün hale gelebilecek.
→ Mal kaçakçılığı ağır suç kategorisinden çıkarılarak, idari (kabahat) suçlar kategorisine sokulmuştur. (hapis cezası yerine para cezası ve el koyma cezası uygulanacaktır.)
→ Ukrayna’ya getirilen parti mal içerisinde 10’dan fazla farklı ürün bulunuyorsa, ithalatçı firma isterse, parti mal içinde bulunan bütün ürünlerden en yüksek ithalat vergisini tabi olan ürünün ithalat vergisi oranında olmak üzere, parti mal içerisinde bulunan tüm ürünler için tek gümrük beyanında bulunabilecek. (Örnek, çeşitli otomobil yedek parçaları aynı GTİP kodu altında beyan edilebilecek)
→ Ukrayna Gümrük Kanunu’nun ihlali sonucu verilecek para ve maddi cezaların infaz süreleri Ukrayna İdari Suçlar Kanunu hükümlerine uygun olarak düzenlenecektir.
GÜMRÜK KONTROLÜ (335. Madde)
Ukrayna Gümrük Sınırlarından Giren Malların Gümrük Beyannamelerinin Düzenlenmesine İlişkin Hususlar.
Ukrayna’ya getirilen ürünlerin Ukrayna gümrüklerinden girişleri sırasında beyanda bulunan tarafından gümrük makamlarına ibraz edilmesi gereken evraklar:
KARAYOLU İLE YAPILAN TAŞIMALARDA
Taşıt Aracına Ait Ruhsatname,
Karayolu Taşıma Belgesi (CMR),
İthalat Gümrük Beyannamesi,
Mallara Ait Menşe Şahadetnamesi (gerekiyorsa),
Ticari Fatura,
Çeki Listesi,
(Taşınan yük ile ilgili olarak; mal kalemleri, brüt ağırlığı (kg) , hacimleri (m3)
Mallara Ait Teknik Sertifika (gerekiyorsa),
Taşımacılık şirketi ile ihracatçı ve ithalatçı firmaların ticari unvan ve hukuki adreslerini gösteren belgeler,
Posta kolileri ile gönderilen eşyalar için Dünya Postalar Birliği normlarına uygun uluslararası posta gönderim belgesi.
DENİZYOLU İLE YAPILAN TAŞIMALARDA
Konşimento,
Menşe Şahadetnamesi,
Ticari Fatura,
İthalat Gümrük Beyannamesi,
Çeki Listesi,
Teknik Sertifika,
Teslim Belgesi,
Gümrük Transit Belgesi,
Taşımacı İle İlgili Evraklar:
Geminin adı, tescil numarası, bandırası, gemi kaptanının adı ve soyadı ve gemi acentasının bilgilerini içeren genel nitelikteki beyanname.
Geminin çıkış ve varış limanlarının isimleri, taşınan malların yükleme- boşalma planı, boşaltılmada ilk sırada yer alan yüklerin gönderici limanı, gemide kalan malların boşaltılacağı liman, taşıma anlaşması ve konusunu teyit eden konşimento vb. evraklar, gemideki yük yeri sayısı, yükün ambalajlanma bilgilerini içeren yük beyannamesi.
Gemi üzerinde bulunan teknik araç ve gereçlerin isimleri ve sayısı da dahil olmak üzere, gemi kumanya ve yakıt beyannamesi.
Gemi mürettebatına ait şahsi eşyalara ilişkin beyanname.
Gemi mürettebatına ait döviz beyanı, psikotrop, uyuşturucu ve zehirli maddeler içeren ilaçlar dahil olmak üzere, gemi üzerinde Ukrayna’ya getirilmesi yasak olan veya getirilmesi sınırlanan ürün olup olmadığına dair beyanname.
Gemi mürettebatının sayısı, adı ve soyadı, uyruğu, görevi, doğum tarihi ve yeri, kimlik belgesinin türü ve numarasını içeren mürettebat listesi.
Geminin gelişi ve gidişi sırasında, gemide bulunan yolcuların sayısı, kimlik bilgileri, yolcunun gemiye biniş ve iniş limanlarını gösterir liste.
Taşınan yükle ilgili olarak; toplam yük sayısı, yük yeri sayısı, mal tanımı, ambalajlanma türü gibi verileri kapsayan yük taşıma belgesi.
Posta kolileri ile gönderilen eşyalar için Dünya Postalar Birliği normlarına uygun uluslararası posta gönderim belgesi.
Gemi üzerinde tehlike arz eden madde, silah ve mühimmat olup olmadığına dair beyanname.
HAVAYOLU İLE YAPILAN TAŞIMALARDA
Taşımacı İle İlgili Evraklar
Sivil havacılık alanında uluslararası anlaşmalarda öngörülen şartlara uygun olarak düzenlenen taşıma şirketi standart belgesi (genel beyanname).
Uçak tabiiyeti, tescil numarası, sefer sayısı, uçuş rota ve güzergahını gösterir beyanname.
Uçaktaki yolcu sayısı, soyadı ve adının baş harfleri, biniş ve iniş noktalarını gösterir yolcu ve yolculara ait bagaj bilgileri listesi.
Uçağı işletmecisi şirketin ticari unvanı ve uçak mürettebat sayısına dair bilgilerin yer aldığı beyanname.
Taşınan yüke ilişkin belgeler (yük bilgileri, yük konşimentoları).
Taşıma belgeleri.
Taşınan mallara ait ticari belgeler (bunların nakliyecide mevcut olması halinde).
Posta kolileri ile gönderilen eşyalar için Dünya Postalar Birliği normlarına uygun uluslararası posta gönderim belgesi.
Yük tanımları, yük konşimento numaraları, her konşimento başına yer sayısı, yük yükleme ve boşaltma noktalarını gösterir beyanname.
Uçak mürettebatına ait döviz beyanı, psikotrop, uyuşturucu ve zehirli maddeler içeren ilaçlar dahil olmak üzere, gemi üzerinde Ukrayna’ya getirilmesi yasak olan veya getirilmesi sınırlanan ürün olup olmadığına dair beyanname.
Uçak üzerinde tehlike arz eden madde, silah ve mühimmat olup olmadığına dair beyanname.
DEMİRYOLU İLE YAPILAN TAŞIMALARDA
Taşımacı İle İlgili Evraklar
Taşıma belgeleri,
Demiryolu transmisyon belgesi,
Taşınan mallara ait ticari belgeler (nakliyecide mevcut olması halinde),
Posta kolileri ile gönderilen eşyalar için Dünya Postalar Birliği normlarına uygun uluslararası posta gönderim belgesi.
GÜMRÜK DEĞERİNİN TEVSİKİNE İLİŞKİN HUSUSLAR
Gümrük kanununda Ukrayna’ya ithalatı gerçekleştirilen malların gümrük değerlerinin tespitine özel önem verildiği görülmektedir. Gümrük değerini tespit etmek üzere, ithalatçı firmadan talep edilecek belgelerin listesi aşağıya çıkarılmıştır. Gümrük yetkilileri, malların gümrük değerinin tevsiki amacıyla ithalatçı firma tarafından ibraz belgeleri inceleyerek, nihai kararını en kısa zamanda vermekle mükellef kılınmıştır.
Gümrük değerini tevsik eden belgeler gümrük beyanı sırasında ibraz edilmeyecek, gümrük yetkililerinin ayrıca talep etmesi halinde gümrüğe verilecektir.
Gümrük Değerini Tevsik Etmek üzere Gümrüğe İbraz Edilmesi Gereken Belgeler (Madde 53)
Gümrük Kanunu ile öngörülen durumlarda, gümrük beyannamesinin yanı sıra gümrük değerini tevsik etmek ve gümrük değerini doğrulamak üzere aşağıdaki belgeler gümrük makamları tarafından talep edilebilecektir.
Gümrük değeri beyannamesi, (gümrük kanunu 52. maddesi 5.ve 6. bölümlerinde belirtilen durumlarda) ürünün gümrük fiyatını hesaplamaya yönelik gümrük değerlerini tevsik eden belgelerdir.
(Not: Beyanı yapılan ürün değerinin 5.000 Euro’dan az olması halinde, gümrük değer beyannamesinin ibraz edilme zorunluluğu bulunmamaktadır.)
→ İhracat bağlantısının yapıldığına dair alım satım anlaşması ve ekleri,
→ Fatura (invoice),
→ Ürüne ilişkin yapılan banka ödemelerinin dekontu (fatura ödemesi yapıldı ise),
→ Ürünün fiyatını tevsik eden diğer ödeme ve/veya muhasebe belgeleri, getirilen malın ne olduğunu gösterir belge,
→ Taşıma giderlerinin ürün fiyatına dahil edilmediği durumda, taşıma (nakliye) belgeleri ve taşıma giderlerine ilişkin belgeler,
→ İthal edilen mal veya mallar için lisans gerekiyorsa bir adet lisans örneği,
→ Ürün sigortalı ise, sigorta yapıldığını ve sigorta ücretinin ödendiğini gösterir belgeler.
Beyanda bulunan tarafından gümrük organlarına, ürünün gümrük değerini tevsik edebilecek kapsamlı bilgi ve belge verilemediği, ibraz edilen belgelerde çelişkili bilgilerin bulunması veya sahte belge düzenlendiğinin tespit edilmesi halinde, gümrük makamları beyanda bulunandan 10 gün içerisinde gümrük makamlarına aşağıda sıralanan ilave belgeleri ibraz etmesini talep eder:
→ Gümrük değeri araştırılan ürüne ilişkin olarak, varsa üçüncü kişiler ile imzalanan anlaşma veya sözleşme örnekleri,
→ Ürüne ilişkin olarak satıcı tarafından üçüncü kişilere yapılan ödeme ve faturaları,
→ Anlaşma şartlarının gerçekleştirilmesine bağlı olarak komisyon ve aracılık hizmetleri için yapılan ödemelerin faturaları,
→ Muhasebe belgelerinin kayıt örnekleri,
→ Ürüne ait lisans veya telif anlaşması,
→ Mal üreticisinin katalog, spesifikasyon ve fiyat-listesi,
→ İhracatçı ülkeye ait ihracat gümrük beyannamesinin kopyası,
→Malın kalite ve fiyat karakteristikleri hakkında meslek kuruluşları ve/veya mal hammaddenin fiyatına dair ilgili borsa kuruluşları tarafından düzenlenmiş bilgi yazısı.
Satıcı ve alıcı arasında organik bağ olması halinde;
→ Aynı ve/veya benzer malların millileştirilmesine ilişkin alıcının muhasebe ve banka belgelerinin kopyaları,
→ Gümrük değeri beyan edilen malın ve/veya muadilinin ihracatçı ülkedeki değerini gösteren belge,
→ Ürünün değerini ortaya koyan fiyat hesaplamaları.
Beyanda bulunandan, yukarıda sıralanan maddelerde yer alan belgelerden başka belge talep edilemez.
Beyanda bulunan kendi isteği üzerinde beyan edilen ürünün gümrük değerini tevsik etmek üzere ilave belge ibraz edebilir.
T.C. Odesa Başkonsolosluğu Ticaret Ataşeliği
E-Posta: Odesa@ekonomi.gov.tr
kaynak: http://www.ukrturk.net/bu-bilgileri-mutlaka-not-edin-odesa-baskonsoloslugundan-ukrayna-gumruk-kanununa-iliskin-cok-ozel-calisma/