T.C.
TİCARET BAKANLIĞI
Gümrükler Genel Müdürlüğü
Sayı :E-72093537-225.99-00100459997
Konu :Taşıtların Geçici İthali
09.09.2024 / 100459997
DAĞITIM YERLERİNE
İlgi: a) 02.06.2016 tarihli ve E-72093537-225.99-00016424879 sayılı yazımız.
b) 18.01.2024 tarihli ve E-72093537-858-00092953791 sayılı yazımız.
Yurt dışında yerleşik olma şartını sağlamayan kişiler tarafından geçici ithal edilen kara taşıtlarına uygulanacak cezai müeyyide hakkında yaşanan tereddütlere ilişkin ilgi (a)'da kayıtlı yazımızda; 4458 sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkındaki 2009/15481 sayılı Karar'ın 16 ncı maddesi uyarınca; Geçici ithalat rejimi kapsamında Türkiye Gümrük Bölgesine taşıtı ile giriş yapmak isteyen kişilerin, yurt dışında yerleşiklik şartını sağlaması gerektiği, söz konusu şartın EGM Yolcu Sorgulama Programından kontrolü esnasında taşıt sahibinin birden fazla pasaport veya kimlikle giriş yaptığı halde buna ilişkin bilgileri gizleyerek 185 günlük süre hesabının hatalı yapılmasına ve yurt dışı yerleşiklik şartı sağlanmadığı halde söz konusu şart sağlanmış gibi işlem yapılmasına sebebiyet verildiğinin anlaşılması halinde 4458 sayılı Gümrük Kanununun 238 inci maddesi uyarınca işlem tesis edilerek söz konusu taşıtların 1 Seri No.lu Geçici İthal Edilen Kara Taşıtlarına İlişkin Gümrük Genel Tebliğinin 20 nci maddesi uyarınca yurt dışı edilmesi, bununla birlikte yanlış hesaplamaya sebebiyet verilmeksizin işlem yapılmış ise, söz konusu taşıtların derhal yurt dışı edilmesinin sağlanması talimatlandırılmıştı.
Konuya ilişkin olarak 09.01.2024 günlü 236-B/01 sayılı İnceleme Raporunun "DEĞERLENDİRME VE SONUÇ" bölümünde;
"Bakanlık Makamının 29.09.2023 günlü 89445456 sayılı Onayı konusu, Trakya Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğünün talimatı üzerine Pazarkule Gümrük Müdürlüğünce yapılan araştırma neticesinde, 01.01.2023-31.07.2023 tarihleri arası ile 06.08.2023 tarihinde, 185 (yüzseksenbeş) gün Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik olma şartının sağlamamasına rağmen tescil işlemleri yapılan araçların ve bu araçların giriş tescil işlemlerini yapan personelin tespit edilmiş olması neticesinde 4458 sayılı Gümrük Kanunun 238'inci maddesi kapsamında uygulanması gereken cezai işlemler konusunda yaşanan tereddütlerle ilgili elde olunan bilgi, belge ve gözlemler sonucunda;
Araç kaydı kapalı olan (idarece tespitin yapıldığı tarih itibariyle yurt dışına çıkmış bulunan araçlar için) rejim hak sahiplerine yönelik olarak herhangi bir tebligat yapılmamış ve ceza kararı düzenlenmemiş olması ile ilgili olarak Pazarkule Gümrük Müdürlüğü ile yapılan şifahi görüşmelerde idarede, kaydı kapanmış işlemlere ceza uygulanamayacağına yönelik bir görüşün mevcut olduğu, kaydı açık olan araçlarla ilgili olarak ise ceza tatbiki istenilen diğer idarelerle, Gümrükler Genel Müdürlüğünün 02.06.2016 tarihli, 16424879 sayılı tasarruflu yazısının farklı yorumlanmasından kaynaklı görüş ayrılıklarının mevcut bulunduğu ve bazı rejim hak sahipleri tarafından yargı mercilerine müracaat edilerek süre konusunda yapılan hataların kendilerinden kaynaklanmadığı, gümrük idaresinden kaynaklandığı, dolayısıyla Kanunun 238'inci maddesi kapsamında kendilerine ceza uygulanamayacağı gerekçesiyle davalar açılmaya başlandığı bilgisi edinilmiş olup,
Araç kaydı kapalı olan (idarece tespitin yapıldığı tarih itibariyle yurt dışına çıkmış bulunan araçlar için) araçların çıkış tarihleri itibariyle zaten kendilerine (185 gün yurt dışında yerleşik olma şartını taşımadıkları halde) usulsüz olarak fazladan süre verilmiş olması nedeniyle, bir süre aşımında kaynaklı olarak 4458 sayılı Gümrük Kanunun 241'inci maddesinin üçüncü fıkrasının (l) ve dördüncü fıkrasının (g) bentleri ile beşinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen cezaların uygulanma ihtimalinin ortadan kalkmış olduğu, araçların rejim ihlali yönüyle hukuk karşısında aynı duruma olduğu göz önüne alındığında araç kayıtlarının kapalı olmasının Kanunun 238'inci maddesinin uygulanması yönüyle bir fark yaratmadığı,
Kayıtları açık bulunan araçlarla ilgili olarak, tespiti yapan gümrük idareleri ile araçların çıkış yapmak üzere müracaat ettikleri (ceza tatbiki yapacak olan) gümrük idareleri arasında da bir kısmı Gümrükler Genel Müdürlüğünün 02.06.2016 tarihli, 16424879 sayılı tasarruflu yazısının farklı yorumlanmasından kaynaklı görüş ayrılıklarının, konunun bu yönüyle de suiistimale açık olduğunun (rejim hak sahiplerinin sürelerin hesaplanmasındaki hatanın kendilerinden değil, gümrük idaresinden kaynaklandığı dolayısıyla kendilerine ceza uygulanamayacağı gerekesiyle konuyu yargı mercilerine taşıdıkları hususu da göz önüne alındığında) değerlendirilmesi nedeniyle giderilmesinin önem arz ettiği,
Düşünüldüğünden, araç kaydı kapalı olan (idarece tespitin yapıldığı tarih itibariyle yurt dışına çıkmış bulunan araçlar için) rejim hak sahiplerine yönelik olarak (hazine kaybının önlenmesi amacıyla) ceza kararı düzenlenip düzenlenmeyeceği konusunda Pazarkule Gümrük Müdürlüğünün, 02.06.2016 tarihli, 16424879 sayılı tasarruflu yazısının farklı yorumlanmasından kaynaklı görüş ayrılıklarının giderilmesi ile alakalı olarak ise söz konusu tasarruflu yazı konusunda yeniden bir değerlendirme yapılarak ilgili tüm gümrük müdürlüklerinin Gümrükler Genel Müdürlüğünce talimatlandırılması gerektiği,
Sonuç ve kanaatine ulaşılmıştır" denilmektedir.
Bu itibarla; yurt dışı yerleşik olma şartı sağlanmamasına rağmen söz konusu şart sağlanmış gibi işlem yapılmasına sebebiyet verildiğine ilişkin somut veriler ve/veya kanıtlar olması halinde, bu kapsamda geçici ithaline izin verilen taşıt yurtdışı edilmiş olsa bile ilgi (b)'de kayıtlı yazımızda belirtilen zamanaşımı süreleri dikkate alınarak, Gümrük Kanununun 238 inci maddesi uyarınca işlem tesis edilmesi hususunda;
Bilgi ve gereğini rica ederim.
Mustafa GÜMÜŞ
Bakan a.
Genel Müdür
Dağıtım:
Tüm Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlükleri