Kullanilmis ev esyasi ithaline gümrük izin verir mi? (HASAN AKDOGAN)

 

Hasan AKDOĞAN / GÜMRÜK VE DIŞ TİCARET

2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki "4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Karar"ın 48, 49, 57'nci maddeleri ile 1 sıra No.lu Gümrük Muafiyeti Tebliği'nin 8 ila 18'inci maddelerinde, kullanılmış ev eşyasının gümrük vergilerinden muaf olarak serbest dolasıma girişine izin veriyor.

Bu Karara ve ilişkin tebliğe göre, yerleşim yerini Türkiye Gümrük Bölgesi'ne nakleden gerçek kişilere, yerleşim yerini nakletme koşuluna bağlı olmadan, yerleşim yeri Türkiye gümrük bölgesi dışında bulunan gerçek kişilere ait kullanılmış ev eşyasının muafın serbest dolasıma girişine izin veriliyor. Tabi ki bu izinin bazı kurallara bağlı olarak kullanılması mümkün bulunuyor.

Şöyle ki;
1- Kullanılmış ev eşyası muafiyetinden daha önce faydalanmış olup, Türkiye gümrük bölgesi dışında en az 24 ay ikamet ettikten sonra yerleşim yerini kesin olarak Türkiye gümrük bölgesine nakleden gerçek kişilerin tekrar aynı muafiyetten yararlanabilmeleri için yurt dışında en az 24 ay yeniden ikamet tesis etmeleri gerekiyor.

Bu sürenin kontrolü, kullanılmış ev eşyası ithaline ilişkin gümrük işlemlerinde pasaport veya pasaport yerine geçen belgelerin kontrolü ile zayiinden alınmış ve veriliş tarihi iki yılı doldurmamış yeni pasaportlarda ise, yurt dışında 24 aydan fazla ikamet edildiğine dair dış temsilciliklerimizden alınan belgenin kontrolü ile sağlanıyor. Keza; bu kontrolde GÜVAS verileri esas alınıyor.

2- Anılan Kararın 57'nci maddesinin dördüncü fıkrasında, yerleşim yeri Türkiye gümrük bölgesi dışında bulunan gerçek kişiler tarafından, Türkiye gümrük bölgesinde edindikleri konutlarda kullanılmak üzere getirdikleri kullanılmış ev eşyasını bir defaya mahsus olmak üzere muafın serbest dolasıma sokmalarına izin verilebiliyor. Bu çerçevede, hakkın bir defaya mahsus kullanımının kontrolü, sözlü beyan formundaki veriler ışığında GÜVAS' tan sorgu yapılmak suretiyle gerçekleştiriliyor.

3- Tüm kullanılmış ev eşyasının serbest dolasıma giriş işlemlerinde aile ünitesi esas alınıyor. Eşlerin farklı ülkelerde bulunmaları halinde de aile ünitesi esası uygulanıyor. Hakkın mükerrer kullanımının kontrolü, yerleşim yerini nakleden kişilerin ev eşyasının serbest dolasıma giriş işlemlerinde ibraz edilmesi gereken belgeler arasında sayılan vukuatlı nüfus kayıt örneğindeki bilgilerinden ve dış temsilciliklerimizden ya da Türkiye'de bulunan yabancı ülke temsilciliklerinden alınan aile bireylerinin nüfus bilgilerinden hareketle GÜVAS' TAN sorgu yapılmak suretiyle sağlanabiliyor. Türk veya çift uyruklu kişiler için vukuatlı nüfus kayıt örneğinin ibraz edilmesi yeterli oluyor. Yabancı uyruklu kişiler için yabancı ülke yasaları uyarınca dış temsilciliklerimizden ya da Türkiye'de bulunan yabancı ülke temsilciliklerimizden alınan aile bireylerinin nüfus bilgilerini içerir belgenin temin edilememesi durumunda ise kişilerin beyanı ile yetiniliyor.

4- Yerleşim yerini nakleden kişilerin ev eşyasının serbest dolasıma giriş işlemlerinde, yerleşim yerinin nakledildiğine ilişkin dış temsilciliklerimizden alınacak ikamet nakli belgesinin gümrük idaresine ibrazı isteniyor. Bu çerçevede, birden fazla tabiiyeti bulunan ve tabiiyetlerinden biri Türk olan kişiler, ikamet nakil belgesini ibraz etmeleri halinde, kullanılmış ev eşyası muafiyeti hükümlerinden yararlanabiliyorlar.

5- Yerleşim yeri nakli şartı aranmadan gerçekleştirilen kullanılmış ev eşyasının serbest dolasıma giriş işlemlerinde ise, kişilerin Türkiye gümrük bölgesi dışında en az 24 ay yerleşik olmaları esas olup, kişilerin uyruğu dikkate alınmıyor. Bu kişilerin Türkiye gümrük bölgesi dışında en az 24 ay yerleşik olmalarının tespiti ise, dış temsilciliklerimizden ya da Türkiye'de bulunan yabancı ülke temsilciliklerinden alınacak belge ile yapılabiliyor. Söz konusu belgenin ibrazının yabancı ülke yasaları uyarınca mümkün olmaması durumunda ise, kişinin yurda giriş çıkış kayıtlarının kontrolü ile yetiniliyor.

6- Yurt dışındaki milli veya milletlerarası kadrolara sürekli görevli olarak atanıp da bu görevlerinden dönen kamu görevlilerince gerçekleştirilen serbest dolasıma giriş işlemlerinde, görevin sona erdiğini gösteren bağlı bulundukları kamu kurum veya kurulusu tarafından verilecek belgenin ibrazı gerekiyor. Kamu görevlilerince gelişlerinden önce veya beraberlerinde ya da gelişlerinden sonraki 6 ay içerisinde bu hakkın kullanılabileceği de anlaşılıyor. Bu çerçevede, kamu görevlilerinin görevlerinin bitiminden önce esleri tarafından gerçekleştirilen serbest dolasıma giriş işlemlerinde, eslerinin yurt dışında görevli olduklarına ve görev sürelerinin sona ermediğine dair bağlı bulundukları kamu kurum veya kuruluşu tarafından verilen belgenin ibrazı ile yetiniliyor. Ayrıca bu kişilerden ikamet nakil belgesinin İbrazı istenmiyor.

Sözü edilen uygulamanın, Gümrükler Genel Müdürlüğü'nce tüm bölge müdürlüklerine yapılmış bulunan bildirim doğrultusunda gerçekleştiğinin hak sahiplerince bilinmesinde yarar bulunuyor.